Οδηγίες για το διαγωνισμό εκφραστικής ανάγνωσης

Τι δεν είναι η ερμηνευτική ανάγνωση;

Συχνά διαβάζει κανείς ένα κείμενο με τρόπο ουδέτερο, στεγνό, μεταφέροντας απλά και μόνον τον ήχο των λέξεων που είναι καταγεγραμμένες στο χαρτί. Όποιο και αν είναι το περιεχόμενο του κειμένου, η ανάγνωση είναι τυπική και ομοιόμορφη από την αρχή μέχρι το τέλος. Με άλλα λόγια ο αναγνώστης δε συμμετέχει καθόλου στη διαδικασία της απόδοσης του κειμένου. Η φωνή του είναι ένα απλό μηχανικό μέσο, για να ακουστούν οι λέξεις.

Τι είναι η ερμηνευτική ανάγνωση;		Πώς την πετυχαίνω;
Η εκφραστική ανάγνωση είναι η προσπάθεια να αποδώσει κανείς –και να μεταφέρει στον ακροατή-όχι μόνον το κείμενο που διαβάζει, αλλά και την ερμηνεία του. Για τον λόγο αυτό, για να διαβάσει κανείς εκφραστικά πρέπει να έχει κατανοήσει ουσιαστικά: -         το νόημα του κειμένου -         την ατμόσφαιρά του -         το θεματικό πυρήνα -         τα κύρια / δευτερεύοντα στοιχεία -         τους χαρακτήρες -         τα συναισθήματα -         το σκοπό του συγγραφέα Όσο πληρέστερα κατανοεί κανείς, αλλά και όσο περισσότερο αγαπά ένα κείμενο, τόσο καλύτερα μπορεί να το αποδώσει με τη φωνή του, δηλαδή να το διαβάσει ερμηνεύοντάς το. Η εκφραστική ανάγνωση απαιτεί την προσωπική συμβολή του αναγνώστη.		Κύριο μέσο: Η ΦΩΝΗ: -         χρωματισμός της φωνής -         τόνος / ύφος -         ένταση φωνής -         ρυθμός -         επιβράδυνση / επιτάχυνση -         μικρές ή μεγάλες παύσεις -         ξαφνικές διακοπές -         επαναλήψεις -         αλλαγή προφοράς Άλλα μέσα: -         η έκφραση του προσώπου -         το βλέμμα -         η κίνηση του κεφαλιού

ανάγνωση = ουδέτερη μεταφορά

ερμηνευτική ανάγνωση = απόδoση, ερμηνεία

ΠΡΟΣΟΧΗ		ΠΡΟΣΟΧΗ
Η ερμηνευτική ανάγνωση δεν είναι αναπαράσταση, δεν είναι δραματοποίηση. Οι χειρονομίες ή οι μετακινήσεις με τις οποίες εκφράζονται οι ηθοποιοί, δηλαδή η θεατρική παρουσίαση ενός κειμένου αλλοιώνει το χαρακτήρα της ανάγνωσης και γι’ αυτό πρέπει να αποφεύγεται.		Όταν διαβάζει κανείς μπροστά στο κοινό, πρέπει να έχει οπτική επαφή με το ακροατήριο, πρέπει να δείχνει ότι το κείμενο έχει συγκεκριμένο αποδέκτη. Επιτρέπεται λοιπόν - ή και επιβάλλεται - να κοιτάζει κατά καιρούς το κοινό, σηκώνοντας τα μάτια από το κείμενο. Δεν πρέπει όμως σε καμιά περίπτωση να δίνει την εντύπωση ότι έχει αποστηθίσει το κείμενο ή ότι το παρουσιάζει θεατρικά
Πώς θα διαλέξω το κατάλληλο ποίημα;		Τι περιλαμβάνει η εισαγωγή;
-         Όταν το κείμενο έχει μια σχετική αυτονομία, είναι πιο κατανοητό και πιο ενδιαφέρον. -         Αν και δεν χρονομετράται, η ανάγνωση διαρκεί έξι-οκτώ λεπτά. Ένα εκτενέστερο κείμενο ίσως αποβεί κουραστικό, ενώ ένα συντομότερο ίσως αδικηθεί σε σύγκρισης με τα υπόλοιπα. -         Ο βαθμός δυσκολίας του κειμένου δεν αποτελεί από μόνο του κριτήριο πρόκρισης. (Βασικό κριτήριο είναι η επιτυχία της απόδοσης). -         Σύνθετα κείμενα πλούσια σε λεπτές αποχρώσεις επιτρέπουν στον υποψήφιο να εκμεταλλευτεί το σύνολο των δυνατοτήτων του.		Υποχρεωτικά αναφέρονται ο συγγραφέας και ο τίτλος του ποιήματος. Πέρα από αυτό, δεν υπάρχει καμία άλλη δέσμευση ως προς την έκταση ή το περιεχόμενο. Θετικά αξιολογούνται: -         η σαφήνεια -         η περιεκτικότητα -         η πρωτοτυπία -         η σύνδεση με το κείμενο

Πώς γίνεται η παρουσίαση του ποιήματος;

Ο διαγωνιζόμενος κρατάει το βιβλίο ή οποιοδήποτε άλλο έντυπο με το ποίημα. Ανεβαίνει στη σκηνή και κάθεται σε ένα ψηλό σκαμνί. Χρησιμοποιεί μικρόφωνο. Απέναντί του βρίσκεται το κοινό (η κριτική επιτροπή και ακροατήριο μαθητών).

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Επιλογή του κειμένου Εισαγωγή Εκφορά του λόγου Απόδοση του περιεχομένου Σκηνική παρουσία